Φυσικές συνέπειες είναι όσα συμβαίνουν ως αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του παιδιού, χωρίς την ανάμειξη του γονέα. Τίθενται από τη φύση, την κοινωνία ή κάποιο άλλο άτομο. Τη φυσική συνέπεια δεν την εφαρμόζει ο γονέας. Απλά επιτρέπει στη φύση ή την κοινωνία να επιβάλλει τη συνέπεια στο παιδί, με το να μην παρεμβαίνει.
Παραδείγματα:
| Συμπεριφορά του παιδιού | Φυσική συνέπεια |
| Αρνείται να φορέσει γάντια. | Κρυώνουν τα χέρια του. |
| Αρνείται να φάει βραδινό. | Νιώθει πείνα. |
| Αφήνει τα παιχνίδια του έξω στη βροχή. | Τα παιχνίδια σκουριάζουν ή τα κλέβουν. |
| Αρνείται να κάνει ντους παρά τις προσπάθειες του γονέα. | Αναπτύσσει άσχημη μυρωδιά σώματος και θα πρέπει να διαχειριστεί τις κοινωνικές επιπτώσεις από τους συνομηλίκους. |
| Δε βάζει τα άπλυτα στο καλάθι όπως του ζητήθηκε. | Πλένονται μόνο τα ρούχα που βρίσκονται στο καλάθι με τα άπλυτα την ημέρα του πλυσίματος. |
| Ουρλιάζει μέσα στο σπίτι, ενώ του είπατε να μην το κάνει. | Στέλνεται έξω να παίξει. |
| Ξενυχτάει το βράδυ και καθυστερεί στο σχολείο. | Νιώθει κούραση την άλλη μέρα, ο δάσκαλος θυμώνει και υποχρεώνει το παιδί να καθίσει παραπάνω στο σχολείο. |
| Δε μαζεύει τα παιχνίδια του αφού το ζητήσατε. | Χάνει το προνόμιο να παίξει με τα συγκεκριμένα παιχνίδια, μέχρι αυτά που έχουν παραμένει επιτρεπτά για παιχνίδι να μαζευτούν όταν του ζητηθεί. |
| Δεν έρχεται στο τραπέζι όταν τον φωνάζετε. | Το γεύμα σταματά να σερβίρεται όταν η υπόλοιπη οικογένεια τελειώσει το φαγητό. |
| Υποστηρίζει ότι δεν θέλει να μελετήσει απόψε. | Την επόμενη μέρα θα πάει αδιάβαστο στο σχολείο και θα πρέπει να αντιμετωπίσει το δάσκαλο και τους συμμαθητές του. |
| Ξοδεύει το επίδομά του ανόητα. | Δε θα έχει χρήματα να αγοράσει το νέο video game που κυκλοφόρησε. |
| «Κλέβει» στο παιχνίδι με τους φίλους του. | Οι φίλοι θα αρχίσουν να απομακρύνονται. |
| Θέλει να βάλει πάρα πολλά πράγματα στο σακίδιό του. | Θα πρέπει να το κουβαλήσει. |
| Αρνείται να φορέσει αδιάβροχο ή να πάρει ομπρέλα όταν βρέχει. | Θα γίνει μούσκεμα. |
| Είναι αυταρχικός με τους φίλους του. | Οι φίλοι θα αρχίσουν να απομακρύνονται. |
| Καπνίζει μαριχουάνα. | Νιώθει "high" και κερδίζει την αποδοχή των συνομηλίκων. Μπορεί να αποβληθεί από το σχολείο αν τον πιάσουν. |
| Κλέβει ρούχα από ένα κατάστημα. | Εξασφαλίζει δωρεάν ρούχα. Μπορεί να τον καταλάβουν και να συλληφθεί. |
| Παίζει με τον αναπτήρα | Καίει το χέρι του και ίσως βάλει φωτιά στο σπίτι.. |
Οι φυσικές συνέπειες είναι μια πολύ αποτελεσματική μορφή πειθαρχίας. Ωστόσο, δεν αποτρέπουν πάντα την ανεπιθύμητη συμπεριφορά, όπως φαίνεται και από τα παραπάνω παραδείγματα.
Οι φυσικές συνέπειες δεν αποδίδουν στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Αν παρέμβετε εσείς σε μια φυσική συνέπεια. Για παράδειγμα, αν φτιάξετε κι άλλο φαγητό αφού το παιδί αρνηθεί να φάει βραδινό, θα εμποδίσετε τη φυσική συνέπεια της πείνας. Επίσης, δείχνοντας αυτή την ιδιαίτερη φροντίδα, ενισχύετε την μη αποδεκτή συμπεριφορά. Παρόμοια, αν πιέσετε το παιδί να φορέσει παλτό, δεν θα βιώσει τη φυσική συνέπεια του να κρυώσει.
- Μια μη αποδεκτή συμπεριφορά μπορεί να ενθαρρυνθεί από μια φυσική συνέπεια. Για παράδειγμα, όταν κλέβεις χωρίς να σε πιάνουν, κερδίζεις δωρεάν ρούχα.
- Κάτι που σε σας φαίνεται δυσάρεστο, μπορεί να μην έχει σημασία για το παιδί.
- Η φυσική συνέπεια μπορεί να είναι επικίνδυνη για το παιδί. Ποτέ μην επιτρέπετε μια φυσική συνέπεια να βάλει σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια του παιδιού σας. Για παράδειγμα, αν παίζει με τα σπίρτα, μπορεί να βάλει φωτιά.
Οι φυσικές συνέπειες αποδίδουν μόνο όταν είναι ανεπιθύμητες για το παιδί σας και εσείς δεν παρεμβαίνετε. Επιλέξτε προσεκτικά τις συνθήκες όπου επιτρέπετε την βίωση των φυσικών συνεπειών και θα είναι πολύ αποτελεσματικές.
Αντί λοιπόν να μπαίνετε σε καυγά ή μάχη εξουσίας, αφήνετε τις φυσικές συνέπειες να συμβούν και έτσι διδάσκετε στο παιδί το ίδιο μάθημα, ίσως ακόμη καλύτερα!
Όροι και Προϋποθέσεις Αναδημοσίευσης Περιεχομένου
Συγγραφέας άρθρου: Παναγιώτα Δ. Κυπραίου MSc Ψυχολογία Υγείας, MBPsS - Σωματική & Gestalt Ψυχοθεραπεύτρια (ECP) - Επόπτρια Σωματικής Ψυχοθεραπείας - Συντονίστρια Σχολών Γονέων https://www.psychotherapeia.net.gr
